Proweniencja:
Kolekcja rodziny Paula Schlockoffa.
Kolekcja prywatna, Polska



Jest to szkic do obrazu Jana Styki „Chrystus nauczający” znanego również z prezentowanego drzeworytu „Chrystus nauczający” (w zbiorach Muzeum Narodowym w Krakowie, ryt. Edwar Nicz (1851-1916) wg pierwowzoru Jana Styki, reprod.„Kłosy” R.1888, nr 1196, s. 345) „Obraz powstał w latach osiemdziesiątych XIX wieku w Krakowie, prawdopodobnie w pracowni Jana Matejki, na zamówienie parafii ewangelickiej w Łodzi. Umieszczony został w ołtarzu głównym należącego do niej kościoła pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty. Po drugiej wojnie światowej, gdy kościół przeszedł w ręce jezuitów, płótno Styki umieszczono na prawym balkonie. Kompozycja jest niewątpliwie inspirowana Kazaniem na Górze, najważniejszą sceną nauczania Chrystusa, uchodzącą za kodeks moralności chrześcijańskiej, która najszerzej i prawdopodobnie najwierniej opisana została przez św. Mateusza, (Mt 5, 1–7, 29). Obraz Styki nie zawiera bezpośrednich aluzji do przytoczonych przez Ewangelistę licznych przypowieści, wygłoszonych wtedy przez Jezusa. Ujmuje rzecz najprościej: monumentalnie ukazana postać Chrystusa-oratora na skale, otoczona jest przez słuchaczy. Wśród nich widzimy uczniów, matki z dziećmi i młodą dziewczynę. Rycinę wykonał Edward Nicz, drzeworytnik i wydawca warszawski. Był jednym z najzdolniejszych ilustratorów swego czasu. Reprodukował przede wszystkim dzieła współczesnych malarzy i rysowników polskich, które prezentował na wielu wystawach w Polsce i za granicą a także zamieszczał w czasopismach warszawskich i petersburskich. Znakomite pod względem warsztatowym, odznaczają się miękką kreską i umiejętnym stosowaniem efektów światłocieniowych” (Lucyna Lencznarowicz, MNK, zbiory cyfrowe).



Rysunek pochodzi ze spuścizny około 100 rysunków, zachowanych w kolekcji Paula Schlockoffa – najbliższego przyjaciela Adama Styki (syna Jana Styki). Po emigracji do Stanów Zjednoczonych pod koniec lat 40. Adam Styka powierzył Paulowi zarządzanie swoimi paryskimi sprawami, sprzedaż różnych obrazów a także sprzedaż swojego mieszkania przy Place Pigalle 5. Opowiadał mu również o swoim codziennym życiu i członkach swojej rodziny. Owocem tej przyjaźni są zachowane rysunki i obrazy zarówno Jana Styki jak i jego synów, a także bogata korespondencja zarówno pomiędzy Paulem Schlockoffem i Adamem, jak również Wandą i Doris Styką (żona Tadé). Z około sześćdziesięciu listów dowiadujemy się wielu szczegółów. Adam Styka pisał do Paula o pobycie w Arizonie w 1948 r., który zmienił jego twórczość malarską. Jak pisał w listach: „przez 2 miesiące byłem z żoną w Arizonie, gdzie sporo malowałem, zachwycony jestem tamtejszym światłem, pejzażem a specjalnie kowbojami z końmi. Tak, że chwilowo z dala będąc od Afryki, można powiedzieć, że przerzuciłem się na tematy amerykańskie”. Inne listy wspominają o śmierci matki (żony Jana Styki), potencjalnej sprzedaży obrazu Tadé Styki do Luwru, czy o budowie Sali Ukrzyżowania w Kalifornii, w której ma się znaleźć monumentalny obraz Jana Styki.