wymiary: 64.5 x 81.7 cm,
olej, płótno
sygn. l.d.: /./ P/./otrowski
Obraz znany również pod tytułami: Macierzyństwo / Szczęście macierzyńskie / Moja kochana matuleńka / Miłość macierzyńska
Maksymilian Piotrowski w swojej malarskiej twórczości kilkakrotnie powracał do tematu macierzyństwa i relacji między matką i dzieckiem. Obrazy takie znajdujemy wśród prac artysty wymienionych w monografii opracowanej Marię Puciatę-Pawłowską (patrz niżej bibliografia).
Nie wszystkie są nam dziś znane, niektóre z nich - odnotowane w katalogach wystaw z połowy XIX wieku - znikły zapewne w prywatnych zbiorach w Europie czy Stanach Zjednoczonych.
Tym większe zainteresowanie budzi więc prezentowany tu obraz, który łączyć można z twórczością Piotrowskiego z okresu przypadającego na połowę XIX wieku. Na wystawach w Berlinie i Krakowie artysta pokazał wówczas trzy kompozycje odnoszące się do uczuciowej bliskości matki i dziecka.
W roku 1848 w Królewskiej Akademii Sztuki w Berlinie wystawił Szczęście macierzyńskie, obraz przedstawiający kobietę w „kostiumie z Oderbruch“. Później, w TPSP w Krakowie, w roku 1858 pokazał Moją kochaną matuleńkę, a w roku 1860 Miłość macierzyńską. I choć dzisiaj nie wiemy na pewno, jak wyglądały te kompozycje - ówczesne katalogi nie podają ani wymiarów, ani ich reprodukcji - to jednak wydaje się, że prezentowany tu obraz można uznać za tożsamy bądź z wystawionym w Berlinie Szczęściem macierzyńskim, bądź - pewniej - z pokazaną w 1858 w Krakowie Moją kochaną matuleńką.
W recenzji z krakowskiej wystawy Lucjan Siemieński daje bowiem dość szczegółowy opis Matuleńki, pisząc że Maksymilian Piotrowski „nadesłał obrazek bardzo nam miły, bo chwytający jeden odcień charakteru naszych wieśniaczek: pieszczoty miłości macierzyńskiej, takie proste i ujmujące. Jest to wprawdzie wieśniaczka cokolwiek z waszecia, ale z typem słowiańskim, do której śliczna dziecina wyciąga pieszczotliwie rączki, jakby się matulę uprosić chciała o jakie cacko, i mówi: - moja matuleńko! Oświecenie wnętrza chaty i tych dwóch sympatycznych figur bardzo szczęśliwe“.
Obraz wymieniony w:
- L. Siemieński, Wystawa Towarzystwa Sztuk Pięknych w Krakowie, „Czas” 1858, I półrocze, nr 98 z dn. 28.04.1858, s. 1;
- M. Puciata-Pawłowska, Maksymilian Antoni Piotrowski (1813-1875), [w:] „StudiaPomorskie”, T. 2, Wrocław 1957, s. 479, 480 oraz s. 520, 522, nr kat. 110, 151, 168.
Porównaj także:
- [katalog] XXXVI. Kunstausstellung der Königlichen Akademie der Kunste, Berlin 1848, s. 58, nr kat. 762.