wymiary: 98.5 x 140 cm,
olej, płótno

sygn. l.d.: Wojciech Kossak | 1934
Obraz przedstawia szarżę ułanów 2. szwadronu II Brygady Legionów Polskich, którzy - prowadzeni przez rotmistrza Zbigniewa Dunin-Wąsowicza - 13 czerwca 1915 pod Rokitną zaatakowali pozycje rosyjskie i w ciągu 15 minut przedarli się przez trzy linie nieprzyjacielskie. Tę - nazywaną drugą Somosierrą - bohaterską szarżę polskich ułanów Wojciech Kossak malował już w roku 1916; powstały wówczas dwa obrazy przedstawiające atakujących ułanów w ujęciu frontalnym, a różniące się między sobą głównie szczegółami ich umundurowania. Do Rokitny artysta powrócił także w latach 1934-1936, kiedy to 2. Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich zamówił u niego obraz przedstawiający słynną szarżę. Powstała wówczas odmiennie ujęta kompozycja, która - ze względu na popularność tematu - została powtórzona przez artystę jeszcze w dwóch replikach. Jedną z nich jest prezentowany tu obraz, wersja pierwotna znajduje się w zbiorach Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
(porównaj reprodukcje w albumie: K. Olszański, Wojciech Kossak, wydanie czwarte, Wyd. Ossolineum, Wrocław 1990, il. 44 (w tekście) oraz il. 208 (rok 1916), il. 209 (rok 1934; zbiory MWP) .