wymiary: 81 x 111 cm,
olej, płótno
Historia powstania „Świtezianki”, obrazu inspirowanego balladą Adama Mickiewicza o tym samym tytule, rozpoczyna się w roku 1898, kiedy to - w związku ze zbliżającą się setną rocznicą urodzin poety - redakcja „Tygodnika Ilustrowanego“ ogłosiła konkurs na ilustracje do jego utworów. Do jury konkursu zostali zaproszeni znani malarze - Wojciech Gerson, Julian Maszyński oraz Leopold Wasilkowski. Po przejrzeniu 47 nadesłanych „utworów rysunkowych lub malowanych en grisail“ jury jednogłośnie przyznało pierwszą nagrodę Świteziance „dużemu kartonowi“ autorstwa Kazimierza Alchimowicza. „Tygodnik Ilustrowany“ zamieścił następnie drzeworytniczą reprodukcję i omówienie nagrodzonej pracy, charakteryzując ją „jako rzecz bardzo wybitną pod względem kompozycji i wykonania“. Dalsze losy tego nagrodzonego rysunku nie są dziś znane. Jego kompozycję powtórzył artysta dwa lata później w dużym obrazie olejnym (168 x 232 cm) o tym samym temacie. W grudniu 1900 roku, ledwie ukończona „Świtezianka” została pokazana na wystawie uświetniającej uroczystość otwarcia nowego gmachu warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. Prezentowany tu obraz jest zapewne wcześniejszą, mniejszą wersją tego dzieła.
Bibliografia dot. „Świtezianki”:
- Od redakcji, „Tygodnik Ilustrowany“ 1898, I półrocze, s. 68;
- Nasze ryciny, „Tygodnik Ilustrowany“ 1898, II półrocze, nr 39, s. 773, il. na s. 766 [wg rysunku Alchimowicza rytował Andrzej Zajkowski];
- „Biesiada Literacka“ 1901, I półrocze, il. s. 210.