Portrety dziecięce w twórczości Wyspiańskiego pojawiały się już w okresie paryskich studiów. Artysta, ze względu na uczulenie na biel cynkową, musiał odejść od malarstwa olejnego. Zdecydował się na tworzenie pastelami, które dawały możliwość szybkiego przelania na papier zaobserwowanej sceny. Szybkość miała kluczowe znaczenie przy portretowaniu dzieci. Sprzyjało to również uchwyceniu np. zniecierpliwienia, czy znużenia zbyt długim pozowaniem (patrz Portret Lizy Pareńskiej, 1904 – aukcja Agry z dn. 16 października 2011 r.).

Artysta starał się zawsze pokazać swoich małych modeli w naturalnych, niepozowanych, ujęciach. Portrety Wyspiańskiego nie miały być wystudiowanymi wizerunkami, miały być odwzorowaniem nastroju w chwili, w której powstają.

Portrety śpiących dzieci pojawiły się w twórczości artysty wraz z narodzinami jego pierwszego dziecka – córki Heleny. Była ona owocem romansu, jaki Wyspiański miał z Teodorą Teofilą Pytko – służącą jego ciotki. Para wzięła ślub dopiero we wrześniu 1900 roku, po narodzinach drugiego dziecka – Mietka. Mieli w sumie trójkę wspólnych pociech, które artysta wielokrotnie malował. Do najbardziej znanych dzieł w całej twórczości Wyspiańskiego zaliczają się Śpiący Staś i Śpiący Mietek z 1904, czy Głowa Helenki z 1900 przedstawiająca dziewczynkę wyrwaną ze snu.

Prezentowany szkic ukazuje zapewne śpiącą Helenkę. Wskazywać na to może portrecik córki zamieszczony przez artystę w „Życiu“ w 1899 r. (fot. obok).

Porównując oba wizerunki możemy przypuszczać, że to właśnie Helenka została przedstawiona na naszym rysunku. Pozwala nam to również datować go na ok. 1898 rok. Choć szkic jest niewielki, to wyraźnie odczuwalny jest ojcowski podziw i czułość.

04
Stanisław WYSPIAŃSKI (1869 Kraków - 1907 Kraków)

ŚPIĄCA HELENKA, ok. 1898

kredki, papier
16 x 19 cm
sygn. l.d.: SW [monogram wiązany]
na odwrocie szkic czytającej kobiety; p.g.: 1400

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji

Portrety dziecięce w twórczości Wyspiańskiego pojawiały się już w okresie paryskich studiów. Artysta, ze względu na uczulenie na biel cynkową, musiał odejść od malarstwa olejnego. Zdecydował się na tworzenie pastelami, które dawały możliwość szybkiego przelania na papier zaobserwowanej sceny. Szybkość miała kluczowe znaczenie przy portretowaniu dzieci. Sprzyjało to również uchwyceniu np. zniecierpliwienia, czy znużenia zbyt długim pozowaniem (patrz Portret Lizy Pareńskiej, 1904 – aukcja Agry z dn. 16 października 2011 r.).

Artysta starał się zawsze pokazać swoich małych modeli w naturalnych, niepozowanych, ujęciach. Portrety Wyspiańskiego nie miały być wystudiowanymi wizerunkami, miały być odwzorowaniem nastroju w chwili, w której powstają.

Portrety śpiących dzieci pojawiły się w twórczości artysty wraz z narodzinami jego pierwszego dziecka – córki Heleny. Była ona owocem romansu, jaki Wyspiański miał z Teodorą Teofilą Pytko – służącą jego ciotki. Para wzięła ślub dopiero we wrześniu 1900 roku, po narodzinach drugiego dziecka – Mietka. Mieli w sumie trójkę wspólnych pociech, które artysta wielokrotnie malował. Do najbardziej znanych dzieł w całej twórczości Wyspiańskiego zaliczają się Śpiący Staś i Śpiący Mietek z 1904, czy Głowa Helenki z 1900 przedstawiająca dziewczynkę wyrwaną ze snu.

Prezentowany szkic ukazuje zapewne śpiącą Helenkę. Wskazywać na to może portrecik córki zamieszczony przez artystę w „Życiu“ w 1899 r. (fot. obok).

Porównując oba wizerunki możemy przypuszczać, że to właśnie Helenka została przedstawiona na naszym rysunku. Pozwala nam to również datować go na ok. 1898 rok. Choć szkic jest niewielki, to wyraźnie odczuwalny jest ojcowski podziw i czułość.