Pierwowzór "Skazanej" został namalowany przez Rossowskiego w 1880 roku i wystawiany w krakowskim TPSP oraz reprodukowany w litografii kolorowej w 1895 r. Obraz ukazywał scenę wykonanie wyroku sądowego na cmentarzu przy kościele Mariackim (rycina wg obrazu w: Kłosy, 1881, t. 32, nr 833).
Prezentowany obraz jest późniejszą, autorską wersją "Skazanej" z 1880 r. Jak pisał Henryk Sienkiewicz: "Skazana Rossowskiego jest ofiarą, która upadła pod brzemieniem hańby i sromoty - zapewne niezasłużonej. Wzbudza ona najwyższą litość. Widz domyśla się jakichś tragicznych nieszczęść, które zwaliły się pod całym ciężarem na tę duszę biedną, jasną i niewinną. Toteż czuje przede wszystkim litość: jego własne "ja" jest bezpośrednio w grze - stąd obraz robi wrażenie daleko żywsze. (