Pochodzenie:
– ok. 1944 kolekcja prywatna, Stany Zjednoczone;
– kolekcja Zbigniewa Mikulskiego (1925-2017) w Sankt Gallen w Szwajcarii;
– od 2019 r. w kolekcji prywatnej w Polsce.


Obraz wystawiany, reprodukowany i wzmiankowany:
– E. Swieykowski, Pamiętnik Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie 1854-1904. Pięćdziesiąt lat działalności dla ojczystej sztuki, Kraków 1905, s. 162.
– Nineteenth Century Polish Paintings. A Loan Exhibition, kat. wyst., The Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork, 16 II – 19 III 1944, s. 39, il. 56 [Market Woman];
– Polish paintings, “The Metropolitan Museum of Arts Bulletin“, 1944, t. II, nr 2, s. 176;
– M. L. Otrange, Nineteenth Century Polish Paintings at Metropolitan Museum, “The Polish Review“, 1944, t. IV, nr 9, s. 11;
– Wacław Szymanowski 1859-1930, kat. wyst., oprac. H. Kotkowska-Bareja, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1981, s. 48, nr kat. 48;
– N. Pichłacz, M. Skowrońska, A. Kiełczyńska, M. Kardas (red.), Powroty. Szwajcarska kolekcja Zbigniewa Mikulskiego. Katalog wystawy, Fundacja Take Care, 24 V – 31 VIII 2019, Bydgoszcz 2019, s. 12, il.


Porównaj:
– Sprawozdanie Dyrekcyi Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z Czynności w Roku 1883: mianowicie za czas od 1 lipca 1882 do 31 grudnia 1883 r., Kraków 1884, s. 9, nr kat. 360 [Przekupka];
– Wacław Szymanowski, ryt. A. Zajkowski, Handlarka włoszczyzny, „Tygodnik Ilustrowany“, 1884, nr 62 (okładka);
– Ze sztuki, „Kurjer Warszawski“, 1885, R. 66, nr 70a [Przekupka];
– Przewodnik Nr. 45. po wystawie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Wystawa malarstwa polskiego drugiej połowy XIX wieku; VII-VIII 1929 roku, Wydawnictwo Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie [1929], s. 19, nr kat. 1079 [Przekupka];
– Sprawozdanie Komitetu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych za rok 1929, Warszawa 1930, s. 55 [Przekupka];
– Magdalena Plażewska, Warszawski Salon Aleksandra Krywulta (1880-1906), „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie“, 1966, t. X, s. 409 [Przekupka].



Opinią dobrego malarza cieszył się podziwiany w swoim czasie przez Witkiewicza Wacław Szymanowski – pisał o autorze Przekupki Tadeusz Dobrowolski, którego książka Nowoczesne malarstwo polskie była przez szereg dekad biblią polskich kolekcjonerów (t. II, wyd. Ossolineum, Warszawa-Kraków 1960, s. 188).

Szymanowski dziś jest najbardziej znany jako autor pomnika Chopina z warszawskich Łazienek. Jednak słynny dziś młodopolski rzeźbiarz swoją edukację artystyczną rozpoczął w Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona w Warszawie, następnie uczył się w Paryżu, w École des Beaux-Arts oraz w pracowni rzeźbiarza Cypriana Godebskiego (1875-1879). W latach 1880-1882 studiował malarstwo w akademii monachijskiej. W roku 1895 malarstwo porzucił, by poświęcić się rzeźbie. Zanim to się jednak stało, jako malarz zdobył sobie wysokie uznanie. W 1888 roku za obraz Kłótnia Hucułów został nagrodzony złotym medalem w Monachium oraz w 1889 r. na Wystawie Powszechnej w Paryżu; trzeba tu wspomnieć, że w tym samym czasie w Paryżu srebrnym medalem został nagrodzony Józef Pankiewicz za swój słynny Targ na jarzyny na Placu Żelaznej Bramy. Oba obrazy prezentują podobny temat, są namalowane w konwencji realistycznej, pod wpływem Aleksandra Gierymskiego. Stworzona ok. 1883 Przekupka przywodzi wprost na myśl powstałą 2 lata wcześniej Pomarańczarkę Gierymskiego. Wybór modelki, ujęcie tematu, przejmujący realizm w oddaniu rysów zmęczonej życiem kobiety – zbliżają oba płótna.

Niektóre wizerunki sprawiają wprost wrażenie fotografii – pisał o jego twórczości Tadeusz Dobrowolski (dz. cyt., s. 189). Niewątpliwie do tych dzieł zalicza się Przekupka, jedno z najwybitniejszych dzieł malarskich Wacława Szymanowskiego, a także znakomity przykład malarstwa polskiego realizmu.

Hanna Kotkowska-Bareja, badaczka twórczości artysty, w katalogu monograficznym artysty wzmiankuje dwie wersje tego obrazu (Wacław Szymanowski..., dz. cyt., s. 48). W r. 1884 na okładce „Tygodnika Ilustrowanego“ ukazała się reprodukcja obrazu w drzeworycie. Z oczywistych względów grafika jest kompozycją lustrzaną według olejnego oryginału. Przedstawiona scena rozgrywa się na Viktualienmarkt w Monachium. W tle jest widoczny pejzaż miasta – po prawej widnieje wieża ratuszowa i prezbiterium kościoła św. Piotra. Budynki widoczne w zarysie po lewej stronie – to stary szpital św. Ducha i kościół pod tym samym wezwaniem (jest to widok sprzed roku 1885, gdyż w latach 1885-88 szpital wyburzono, zaś kościół przebudowano). Natomiast oferowana na aukcji Przekupka, reprodukowana w katalogu wystawy w Metropolitan Museum of Art jest drugim znanym obrazem, różniącym się bardziej szkicowym potraktowaniem pejzażu oraz detalami od dzieła, które było reprodukowane na łamach wspomnianego czasopisma.

28
Wacław SZYMANOWSKI (1859 - 1930)

PRZEKUPKA. HANDLARKA WARZYW, ok. 1883

olej, płótno naklejone na płytę
107 x 86 cm
PRZEKUPKA. HANDLARKA WARZYW. HANDLARKA WŁOSZCZYZNY, ok. 1883
sygn. p.d.: WS [monogram wiązany]

Zobacz katalog

AGRA-ART

Aukcja Sztuki Dawnej

23.03.2025

19:00

Cena wywoławcza: 500 000 zł
Estymacja: 600 000 - 900 000 zł
Zaloguj się, aby wysłać zgłoszenie

Pochodzenie:
– ok. 1944 kolekcja prywatna, Stany Zjednoczone;
– kolekcja Zbigniewa Mikulskiego (1925-2017) w Sankt Gallen w Szwajcarii;
– od 2019 r. w kolekcji prywatnej w Polsce.


Obraz wystawiany, reprodukowany i wzmiankowany:
– E. Swieykowski, Pamiętnik Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie 1854-1904. Pięćdziesiąt lat działalności dla ojczystej sztuki, Kraków 1905, s. 162.
– Nineteenth Century Polish Paintings. A Loan Exhibition, kat. wyst., The Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork, 16 II – 19 III 1944, s. 39, il. 56 [Market Woman];
– Polish paintings, “The Metropolitan Museum of Arts Bulletin“, 1944, t. II, nr 2, s. 176;
– M. L. Otrange, Nineteenth Century Polish Paintings at Metropolitan Museum, “The Polish Review“, 1944, t. IV, nr 9, s. 11;
– Wacław Szymanowski 1859-1930, kat. wyst., oprac. H. Kotkowska-Bareja, Muzeum Narodowe w Warszawie, Warszawa 1981, s. 48, nr kat. 48;
– N. Pichłacz, M. Skowrońska, A. Kiełczyńska, M. Kardas (red.), Powroty. Szwajcarska kolekcja Zbigniewa Mikulskiego. Katalog wystawy, Fundacja Take Care, 24 V – 31 VIII 2019, Bydgoszcz 2019, s. 12, il.


Porównaj:
– Sprawozdanie Dyrekcyi Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie z Czynności w Roku 1883: mianowicie za czas od 1 lipca 1882 do 31 grudnia 1883 r., Kraków 1884, s. 9, nr kat. 360 [Przekupka];
– Wacław Szymanowski, ryt. A. Zajkowski, Handlarka włoszczyzny, „Tygodnik Ilustrowany“, 1884, nr 62 (okładka);
– Ze sztuki, „Kurjer Warszawski“, 1885, R. 66, nr 70a [Przekupka];
– Przewodnik Nr. 45. po wystawie Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, Wystawa malarstwa polskiego drugiej połowy XIX wieku; VII-VIII 1929 roku, Wydawnictwo Tow. Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie [1929], s. 19, nr kat. 1079 [Przekupka];
– Sprawozdanie Komitetu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych za rok 1929, Warszawa 1930, s. 55 [Przekupka];
– Magdalena Plażewska, Warszawski Salon Aleksandra Krywulta (1880-1906), „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie“, 1966, t. X, s. 409 [Przekupka].



Opinią dobrego malarza cieszył się podziwiany w swoim czasie przez Witkiewicza Wacław Szymanowski – pisał o autorze Przekupki Tadeusz Dobrowolski, którego książka Nowoczesne malarstwo polskie była przez szereg dekad biblią polskich kolekcjonerów (t. II, wyd. Ossolineum, Warszawa-Kraków 1960, s. 188).

Szymanowski dziś jest najbardziej znany jako autor pomnika Chopina z warszawskich Łazienek. Jednak słynny dziś młodopolski rzeźbiarz swoją edukację artystyczną rozpoczął w Klasie Rysunkowej u Wojciecha Gersona w Warszawie, następnie uczył się w Paryżu, w École des Beaux-Arts oraz w pracowni rzeźbiarza Cypriana Godebskiego (1875-1879). W latach 1880-1882 studiował malarstwo w akademii monachijskiej. W roku 1895 malarstwo porzucił, by poświęcić się rzeźbie. Zanim to się jednak stało, jako malarz zdobył sobie wysokie uznanie. W 1888 roku za obraz Kłótnia Hucułów został nagrodzony złotym medalem w Monachium oraz w 1889 r. na Wystawie Powszechnej w Paryżu; trzeba tu wspomnieć, że w tym samym czasie w Paryżu srebrnym medalem został nagrodzony Józef Pankiewicz za swój słynny Targ na jarzyny na Placu Żelaznej Bramy. Oba obrazy prezentują podobny temat, są namalowane w konwencji realistycznej, pod wpływem Aleksandra Gierymskiego. Stworzona ok. 1883 Przekupka przywodzi wprost na myśl powstałą 2 lata wcześniej Pomarańczarkę Gierymskiego. Wybór modelki, ujęcie tematu, przejmujący realizm w oddaniu rysów zmęczonej życiem kobiety – zbliżają oba płótna.

Niektóre wizerunki sprawiają wprost wrażenie fotografii – pisał o jego twórczości Tadeusz Dobrowolski (dz. cyt., s. 189). Niewątpliwie do tych dzieł zalicza się Przekupka, jedno z najwybitniejszych dzieł malarskich Wacława Szymanowskiego, a także znakomity przykład malarstwa polskiego realizmu.

Hanna Kotkowska-Bareja, badaczka twórczości artysty, w katalogu monograficznym artysty wzmiankuje dwie wersje tego obrazu (Wacław Szymanowski..., dz. cyt., s. 48). W r. 1884 na okładce „Tygodnika Ilustrowanego“ ukazała się reprodukcja obrazu w drzeworycie. Z oczywistych względów grafika jest kompozycją lustrzaną według olejnego oryginału. Przedstawiona scena rozgrywa się na Viktualienmarkt w Monachium. W tle jest widoczny pejzaż miasta – po prawej widnieje wieża ratuszowa i prezbiterium kościoła św. Piotra. Budynki widoczne w zarysie po lewej stronie – to stary szpital św. Ducha i kościół pod tym samym wezwaniem (jest to widok sprzed roku 1885, gdyż w latach 1885-88 szpital wyburzono, zaś kościół przebudowano). Natomiast oferowana na aukcji Przekupka, reprodukowana w katalogu wystawy w Metropolitan Museum of Art jest drugim znanym obrazem, różniącym się bardziej szkicowym potraktowaniem pejzażu oraz detalami od dzieła, które było reprodukowane na łamach wspomnianego czasopisma.