Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa portret przedstawia Annę Gramatykę-Ostrowską (1982-1958) - malarkę i graficzkę, ilustratorkę książek dla dzieci i projektantkę kilimów dla Stowarzyszenia Kilim w Zakopanem. Jej drugim mężem był Antoni Ambrożewicz (zm. 1930) - krytyk i eseista. Oboje chorowali na płuca i w połowie lat 20. XX w. przenieśli się z Krakowa do Zakopanego. Byli przyjaciółmi Michała Choromańskiego, który poznał ich z Witkacym.

Na portrecie obok sygnatury artysty znajduje się adnotacja „T.C + h“, co oznacza, że portret zaliczał się (według Regulaminu stworzonej przez Witkacego w celach komercyjnych w 1925 r. Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz“) do wizerunków typu „C“ wykonywanych bezpłatnie, dla przyjaciół, najczęściej w czasie spotkań towarzyskich połączonych z konsumpcją alkoholu i eksperymentami z narkotykami. Wpływało to oczywiście na postrzeganie przez artystę świata zewnętrznego i na ogół skutkowało deformacją portretów. Najczęściej Witkacy używał kokainy (skrót „Co“) oraz haszyszu (skrót „H“ lub „h“).

3 maja 1928 roku artysta wykonał cztery portrety pod wpływem haszyszu: trzy kobiece - Anny Gramatyki-Ostrowskiej oraz jeden męski - jej męża, Antoniego Ambrożewicza. Wszystkie cztery znalazły się w zbiorach prywatnych, przy czym trzy z nich (męski i dwa kobiece) zostały skatalogowane już w latach 80. XX w. na podstawie autopsji, czwarty zaś był dotąd znany wyłącznie z zapisu w rękopiśmiennym katalogu zbiorów rodziny Białynickich-Birulów jako poz. 52, z nazwiskiem modelki, określeniem typu („C + h“) i adnotacją „robiony pod wpływem haszyszu“. Wszystko wskazuje na to, że jest to właśnie ten, nieznany dotąd „z natury“ portret.
Fragment ekspertyzy dr Anny Żakiewicz

083
Stanisław Ignacy Witkiewicz WITKACY (1885 Warszawa -1939 Jeziory na Polesiu)

PORTRET KOBIETY, 3 maja 1928, (ANNA GRAMATYKA-OSTROWSKA?)

papier brązowy naklejony na tekturę, pastel
57,5 x 42 cm
sygn. p.d.: Witkacy 1928 3/V | T.C + h [w kółku]

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji

Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa portret przedstawia Annę Gramatykę-Ostrowską (1982-1958) - malarkę i graficzkę, ilustratorkę książek dla dzieci i projektantkę kilimów dla Stowarzyszenia Kilim w Zakopanem. Jej drugim mężem był Antoni Ambrożewicz (zm. 1930) - krytyk i eseista. Oboje chorowali na płuca i w połowie lat 20. XX w. przenieśli się z Krakowa do Zakopanego. Byli przyjaciółmi Michała Choromańskiego, który poznał ich z Witkacym.

Na portrecie obok sygnatury artysty znajduje się adnotacja „T.C + h“, co oznacza, że portret zaliczał się (według Regulaminu stworzonej przez Witkacego w celach komercyjnych w 1925 r. Firmy Portretowej „S.I. Witkiewicz“) do wizerunków typu „C“ wykonywanych bezpłatnie, dla przyjaciół, najczęściej w czasie spotkań towarzyskich połączonych z konsumpcją alkoholu i eksperymentami z narkotykami. Wpływało to oczywiście na postrzeganie przez artystę świata zewnętrznego i na ogół skutkowało deformacją portretów. Najczęściej Witkacy używał kokainy (skrót „Co“) oraz haszyszu (skrót „H“ lub „h“).

3 maja 1928 roku artysta wykonał cztery portrety pod wpływem haszyszu: trzy kobiece - Anny Gramatyki-Ostrowskiej oraz jeden męski - jej męża, Antoniego Ambrożewicza. Wszystkie cztery znalazły się w zbiorach prywatnych, przy czym trzy z nich (męski i dwa kobiece) zostały skatalogowane już w latach 80. XX w. na podstawie autopsji, czwarty zaś był dotąd znany wyłącznie z zapisu w rękopiśmiennym katalogu zbiorów rodziny Białynickich-Birulów jako poz. 52, z nazwiskiem modelki, określeniem typu („C + h“) i adnotacją „robiony pod wpływem haszyszu“. Wszystko wskazuje na to, że jest to właśnie ten, nieznany dotąd „z natury“ portret.
Fragment ekspertyzy dr Anny Żakiewicz