Studium pejzażu O zachodzie nad wodą powstało w okresie, kiedy Wyczółkowski wielokrotnie i na długo wyjeżdżał na Ukrainę. Dla jego twórczości były to lata ważne, lata które wspominał, mówiąc: "Ukraina... przełom dla mnie /.../ Tam się odnowiłem i zrzuciłem z siebie wpływy akademii. /.../ Ukraina cudowna. Efekty światła, po deszczu najbardziej intensywne słońce przy zachodzie...".
Według Marii Twarowskiej, ten znamienny przełom w malarstwie artysty oznaczał "odrzucenie rutyny akademickiej, przemycie oczu widokami natury nie utrefnionej ręką człowieka, wnikanie w istotę pleneru i szukanie na własna rękę najszczerszego malarskiego wyrazu dla przyrody i dla współżycia z nią prostych ludzi".
[cyt. za: Leon Wyczółkowski, Listy i wspomnienia, oprac. M. Twarowska, Wrocław 1960, s. 53, 55].