218
Mierosławski Ludwik (1814-1878), dyktator powstania styczniowego

Fragment archiwum dyktatora Ludwika Mierosławskiego i Organizacji Jeneralnej Sił Zewnętrznych. Zbiór 38 listów i dokumentów z lat 1863 i 1864 w większości skierowanych do gen. L.Mierosławskiego lub osób z jego sztabu. Rękopisy 37 sztuk,większość listów 3-4 stronicowa, drobnym duktem,, część na pap. z wydrukowanym nagłówkami ("Organizacya Jeneralna Sił Zewnętrznych, Kommisyja Wojenna, Organizacya Jeneralna Wojska Polskiego, Z polecenia Rządu Narodowego"), różne formaty.
Dokumenty całkowicie nieznane historykom. Znajdowały się przed wojną w kolekcji Wiktora Krypskiego (pieczęcie na niektórych dokumentach). Wspomina o tych dokumentach Chwalewik, podając, że w zbiorach był również rękopis pamiętników Mierosławskiego. Wnikliwa praca źródłowa M. Żychowskiego "Ludwik Mierosławski" (Warszawa 1963) podaje wykaz źródeł dotyczących Mierosławskiego i Organizacji. Poza nielicznymi dokumentami Organizacji Jeneralnej znajdującymi się w Muzeum Wojska w Warszawie, brak w archiwach polskich i zagranicznych tak dużej ilości materiałów. Żychowski znaczną część wiedzy o Organizacji czerpał z literatury drukowanej z epoki, gdyż archiwa Mierosławskiego spłonęły wraz ze zbiorami raperswilskimi w powstaniu warszawskim. Zbiór zawiera m.in.:
2 listy gen. Feliksa Breańskiego dyrektora komisji wojennej w tym jeden do Mierosławskiego w sprawie mianowania Bonawentury Mazurkiewicza na stanowisko naczelnika wydziału Cenzoratu Komisji Wojennej.
Zespół 6 obszernych listów Leopolda Kraczkiewicza Szefa Sztabu do Mierosławskiego, w tym raport dotyczący Komisji Wojennej.
4 listy Wincentego Mazurkiewicza publicysty emigracyjnego. Zajmował się też sprawami organizacyjnymi. PSB podaje, że "bogata spuścizna spłonęła w zbiorach rappersvillskich" oraz, że "częściowo zaginęła również bardzo obfita korespondencja z L. Mierosławskim". Ponieważ autor był szwagrem dyktatora jego obszerne listy zawierają ostrą charakterystykę wielu działaczy. "Według mnie dymisja tobie dana stawia cię w dobrem położenia, bo udowadnia że biali komedyą odgrywali, że nigdy na seryo o powstaniu nie myśleli. Dali ci nominacyą bez pieniędzy". Sugeruje przesunięcie Kraczkiewicza. "Co do doktora Maliszewskiego po zaciągnięciu wiadomości z dobrego źródła, przekonałem się, że to bardzo podejrzana figura."
List Jana Czyńskiego, działacza politycznego, neofity, o rozmowach z księciem Władysławem Czartoryskim. Żali się na antysemityzm Polaków i opisuje swe przywiązanie do Polski. Raport płk Eugeniusza Kaczkowskiego "Dębińskiego" agenta RN w Paryżu w sprawie zakupu broni we Francji, Anglii i Austrii i przerzutu obcych oficerów do Królestwa. List L.M. piętnujący płk Ramotowskiego "Wawra", który zamiast działać na terenie pogranicznym z Prusami "bawi dotąd w Dreźnie". Żąda natychmiastowego wyjazdu Wawra i grozi przekazaniem władzy "Zameczkowi". Jednocześnie potępia Maksymiliana Broniewskiego, który wiózł nominacje dla "Zameczka" a przebywa zbyt długo w Dreźnie.
2 listy Feliksa Okorskiego do L.M. w tym życiorys płk Karola Borzysławskiego, kapitana adiutanta księcia Mołdawi oraz "komendanta całej kawalerii garibaldzkiej". Sugeruje dyktatorowi, że w razie niedyspozycji Ramotowskiego zastąpić go Klimkiewiczem. List A. Gawrońskiego, w którym protestuje "W Komisji co przez narady często niestosowne i niewłaściwe chce swe obowiązki wykonywać, co mnie za Prezesa honorowego chcą uważać i tylko do podpisów używać".
List Podoleckiego oficera mieszkającego w Turcji "znającego sułtana i wszystkich Polaków". Proponuje nawiązanie kontaktów z kozakami Sadyka Paszy.
List Włodzimierza Wolskiego w sprawie odezwy, którą ma zredagować W. Heltman.
List Stanisława Olszańskiego w sprawie przewiezienia 4800 sztuk broni z Drezna do Krakowa.
Listy m.in. od Ludwika Oborskiego, Michała Zamorskiego, Charlesa Ceyrasa w tym jeden 10 stronicowy.
Stan całości dobry. Unikatowe źródło do dziejów powstania styczniowego wyjaśniające wiele nieznanych zdarzeń oraz cenne uzupełnienie do życiorysów wielu powstańców na szczeblach kierowniczych i działaczy emigracyjnych.

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji