Pochodzenie:
– Kolekcja pisarza Jerzego Andrzejewskiego (1909-1983).
– Spadkobiercy Jerzego Andrzejewskiego.

Obraz wystawiany:
– XXIX Biennale Internazionale d’Arte, Wenecja, 1958.

Obraz reprodukowany i wzmiankowany:
– XXIX Biennale Internazionale d’Arte, Wenecja 1958, katalog s. 310, poz. kat. 28;
– Zdzisław Kępiński, Artur Nacht-Samborski, książka z cyklu: Publikacje „Przeglądu Artystycznego“ (red. Mieczysław Porębski), Państwowy Instytut Sztuki, Warszawa 1958, il. 8 (czarno-biała) s. 29, wymieniony w spisie ilustracji s. 19.


Malarstwo Artura Nachta-Samborskiego jest przykładem twórczości, która wymyka się jednoznacznej definicji – nie sposób zaszeregować obrazów artysty do konkretnego kierunku sztuki. Związany był z ugrupowaniem kapistów, do którego należeli m.in Jan Cybis, Zygmunt Waliszewski, Piotr Potworowski, Józef Czapski. Dla artystów z „Komitetu Paryskiego“, najważniejsze były przede wszystkim wartości czysto malarskie – kolor, materia obrazu. Unikali oni literackich tematów, a martwe natury, pejzaże, portrety były dla nich przede wszystkim pretekstem do poszukiwania rozwiązań kolorystycznych.

Malarstwo Nachta, które urzeka kolorem, jest jednak znacznie bardziej złożone od programu kapistów. W jego twórczości, badacze dostrzegają związki z awangardą tamtych lat. Krystyna Czerni wskazywała: Pisząc o fenomenie Nachta podkreśla się, że jego malarstwo było w pół drogi między impresją a ekspresją, między zwiewną lekkością Paryża a drapieżnością Berlina. Jak na reguły klasycznego koloryzmu, te obrazy miały zaskakująco mocną konstrukcję, wewnętrzną architekturę, a także nietypową, złamaną gamę kolorystyczną. (Krystyna Czerni, Kamuflaż. O malarstwie Artura Nachta-Samborskiego, „Tygodnik Powszechny“ nr 25 z 20 VI 1999)

Nacht-Samborski, wraz z Maria Jaremą i Wacławem Taranczewskim, reprezentował Polskę na XXIX Biennale w Wenecji w 1958 roku. W tekście o Biennale z 1958 r. Mieczysław Porębski tak pisał o obrazach Nachta: Jego linia – to linia dyskusji z nowoczesnym eksperymentem. Właśnie na Biennale, umożliwiającej wielostronne konfrontacje i porównania, widziało się to bardzo wyraźnie. Właśnie tam ujawniły się te wszystkie dyskretne aluzje – do wczesnej atmosfery „Ecole de Paris“, do kubistycznych transformacji i uproszczeń, do rygorów abstrakcyjnego organizowania płótna – które sprawiają, że w ciągu rozwojowym dwudziestego wieku malarstwo to ma swoje logiczne miejsce, że sygnalizuje ono moment bardzo istotny: moment twórczej refleksji, przez którą przebija troska o samą istotę malarstwa, pytanie o wartość tego wszystkiego, co się w nim właśnie dokonało, próba ustalenia artystycznych imponderabiliów, mających znaczenie zawsze i wszędzie. (Mieczysław Porębski, Z XXIX Biennale w Wenecji, „Przegląd Artystyczny“, 1958 nr 6, s. 5)

Wśród zaprezentowanych na Biennale obrazów, znalazła się również Martwa natura z butelką, namalowana w 1956, którą oferujemy na naszej aukcji. Obraz ten jest malarskim dowodem na to, jak wielkie bogactwo rozwiązań kolorystycznych, fakturalnych i kompozycyjnych znajdował artysta, podejmując wiele razy te same tematy i motywy. Martwa natura z butelką kompozycyjnie rozwiązana jest poprzez łagodnie diagonalne uszeregowanie przedmiotów na pierwszym planie, z dominującą plamą zieleni butelki, która tworzy kolorystyczne napięcie wobec plam czerwieni w lewym dolnym narożniku obrazu. Kompozycja dopełniona jest impresyjnie potraktowanymi kwiatami (z pięknym poprowadzeniem linii gałązek i zróżnicowaniem kolorystycznym liści) oraz rytmem lekko położonych poziomych muśnięć, spinającym całą płaszczyznę tła.


Opłaty dodatkowe:
- do wylicytowanej ceny oprócz innych kosztów zostanie doliczona opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).