Przyrodni brat poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Edukację artystyczną rozpoczął w 1875 r. uczęszczając na zajęcia w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych; w 1882 r. wyjechał do Wiednia by tam podjąć naukę w Akademii Sztuk Pięknych u Ch. Griepenkerla. Regularne studia w krakowskiej uczelni odbył w latach 1882-1886 pod kierunkiem F. Cynka, Loefflera i W. Łuszczkiewicza. Równolegle ukończył filologię klasyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swój warsztat malarski doskonalił w latach 1886-1889 w Monachium pod kierunkiem A. Wagnera. Studia uzupełnił w paryskiej Académie Colarossi; uzyskał także stypendium cesarskie na wyjazd do Rzymu. W okresie 1889-1895 uczęszczał do klasy mistrzowskiej J. Matejki w krakowskiej akademii. Od 1890 r. spędzał letnie miesiące w podkrakowskiej wsi Bronowice Małe, gdzie osiadł na stałe w 1895 r.. W 1901 r. założył Szkołę Sztuk Pięknych i Przemysłu Artystycznego dla Kobiet, w której nauczał. W tymże roku został współtwórcą Towarzystwa "Polska Sztuka Stosowana". Od 1899 r. należał do Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka". W 1908 r. wstąpił do grona członków-założycieli ugrupowania "Zero" kontestującego działalność "Sztuki". Postawa artystyczna Tetmajera ukształtowała się pod wpływem monachijskiego realizmu i werystycznej formuły obrazowania Aleksandra Gierymskiego. Jego dojrzałe malarstwo w pełni odzwierciedla znamienną dla okresu Młodej Polski fascynację rodzimym folklorem; w swych obrazach przedstawiał wiernie obyczaje, malownicze obrzędy i epizody z codziennego życia podkrakowskich chłopów. Ożeniony z córką chłopa z Bronowic, Anną z Mikołajczyków, stał się pierwowzorem postaci Gospodarza w dramacie Wyspiańskiego "Wesele". W ramach realistycznego nurtu artysta wypracował swój oryginalny styl; zręcznie komponował wielofiguralne sceny, którym nadawał swoistą dramaturgię. Postacie wydobywał syntetyczną plamą barwną modulowaną miękko i rozlewnie. Charakterystyczny dla jego malarstwa dwutakt nasyconej czerwieni i bieli dopełniały szerokie płaszczyzny brązów i zieleni o zróżnicowanej fakturze. Sylwetowe traktowanie form, mocne, jakby przerysowane kontrasty światła i cienia oraz dekoracyjne traktowanie płaszczyzn to cechy, które pozwalają doszukiwać się w sztuce Tetmajera reminiscencji postimpresjonizmu. Utrzymane w realistycznej konwencji portrety członków rodziny artysty, ukazywały modeli w ich codziennym otoczeniu, we wnętrzu chałupy, sadzie czy ogrodzie. Przedstawiona w oferowanym obrazie bosonoga wieśniaczka z Bronowic ustawiona jest na podwórzu swej zagrody w sposób podobny do żony i dzieci Tetmajera cierpliwie pozujących do zbiorowego portretu w kompozycji "Dorobek" (1905; Muzeum Narodowe w Krakowie). Statyczna i wytrwała staje się ta postać ucieleśnieniem duchowego spokoju, pogodnego usposobienia i witalności chłopów, będących - zgodnie z przekonaniami młodopolskich twórców - nosicielami tradycyjnych wartości moralnych i pierwiastków polskości. Znamienny dla krakowskiej szkoły pejzażowej z przełomu wieków jest też sposób zakomponowania przestrzeni obrazowej; wyrazista diagonala pierwszoplanowego pnia jabłoni i delikatna biel wiosennego kwitnienia przywodzą na myśl konwencje obrazowania i ikonograficzne motywy, jakie przyswajali sobie moderniści zafascynowani japońskim drzeworytem propagowanym przez Feliksa Jasieńskiego, Leona Wyczółkowskiego i Juliana Fałata. Obraz dynamizują dodatkowo plamy słońca przesianego przez rozkwitłą koronę drzewa.
olej, płótno, 110,5 x 161
sygn. p. d.: W.T. / MCMXI
Przyrodni brat poety Kazimierza Przerwy-Tetmajera. Edukację artystyczną rozpoczął w 1875 r. uczęszczając na zajęcia w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych; w 1882 r. wyjechał do Wiednia by tam podjąć naukę w Akademii Sztuk Pięknych u Ch. Griepenkerla. Regularne studia w krakowskiej uczelni odbył w latach 1882-1886 pod kierunkiem F. Cynka, Loefflera i W. Łuszczkiewicza. Równolegle ukończył filologię klasyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim. Swój warsztat malarski doskonalił w latach 1886-1889 w Monachium pod kierunkiem A. Wagnera. Studia uzupełnił w paryskiej Académie Colarossi; uzyskał także stypendium cesarskie na wyjazd do Rzymu. W okresie 1889-1895 uczęszczał do klasy mistrzowskiej J. Matejki w krakowskiej akademii. Od 1890 r. spędzał letnie miesiące w podkrakowskiej wsi Bronowice Małe, gdzie osiadł na stałe w 1895 r.. W 1901 r. założył Szkołę Sztuk Pięknych i Przemysłu Artystycznego dla Kobiet, w której nauczał. W tymże roku został współtwórcą Towarzystwa "Polska Sztuka Stosowana". Od 1899 r. należał do Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka". W 1908 r. wstąpił do grona członków-założycieli ugrupowania "Zero" kontestującego działalność "Sztuki". Postawa artystyczna Tetmajera ukształtowała się pod wpływem monachijskiego realizmu i werystycznej formuły obrazowania Aleksandra Gierymskiego. Jego dojrzałe malarstwo w pełni odzwierciedla znamienną dla okresu Młodej Polski fascynację rodzimym folklorem; w swych obrazach przedstawiał wiernie obyczaje, malownicze obrzędy i epizody z codziennego życia podkrakowskich chłopów. Ożeniony z córką chłopa z Bronowic, Anną z Mikołajczyków, stał się pierwowzorem postaci Gospodarza w dramacie Wyspiańskiego "Wesele". W ramach realistycznego nurtu artysta wypracował swój oryginalny styl; zręcznie komponował wielofiguralne sceny, którym nadawał swoistą dramaturgię. Postacie wydobywał syntetyczną plamą barwną modulowaną miękko i rozlewnie. Charakterystyczny dla jego malarstwa dwutakt nasyconej czerwieni i bieli dopełniały szerokie płaszczyzny brązów i zieleni o zróżnicowanej fakturze. Sylwetowe traktowanie form, mocne, jakby przerysowane kontrasty światła i cienia oraz dekoracyjne traktowanie płaszczyzn to cechy, które pozwalają doszukiwać się w sztuce Tetmajera reminiscencji postimpresjonizmu. Utrzymane w realistycznej konwencji portrety członków rodziny artysty, ukazywały modeli w ich codziennym otoczeniu, we wnętrzu chałupy, sadzie czy ogrodzie. Przedstawiona w oferowanym obrazie bosonoga wieśniaczka z Bronowic ustawiona jest na podwórzu swej zagrody w sposób podobny do żony i dzieci Tetmajera cierpliwie pozujących do zbiorowego portretu w kompozycji "Dorobek" (1905; Muzeum Narodowe w Krakowie). Statyczna i wytrwała staje się ta postać ucieleśnieniem duchowego spokoju, pogodnego usposobienia i witalności chłopów, będących - zgodnie z przekonaniami młodopolskich twórców - nosicielami tradycyjnych wartości moralnych i pierwiastków polskości. Znamienny dla krakowskiej szkoły pejzażowej z przełomu wieków jest też sposób zakomponowania przestrzeni obrazowej; wyrazista diagonala pierwszoplanowego pnia jabłoni i delikatna biel wiosennego kwitnienia przywodzą na myśl konwencje obrazowania i ikonograficzne motywy, jakie przyswajali sobie moderniści zafascynowani japońskim drzeworytem propagowanym przez Feliksa Jasieńskiego, Leona Wyczółkowskiego i Juliana Fałata. Obraz dynamizują dodatkowo plamy słońca przesianego przez rozkwitłą koronę drzewa.