Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Krakowie - Wydział Grafiki w Katowicach. od 1976 roku jest Profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach. Prowadzi Pracownię Malarstwa. Artysta miał około 50 wystaw indywidualnych. W latach 1976-2001 wziął udział w ponad 250 wystawach zbiorowych na całym świecie. Prace profesora Rykały znajdują się w zbiorach czternastu muzeów, m.in. Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Poznaniu, Szczecinie; Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Łodzi, a także w kolekcjach prywatnych w kilkudziesięciu krajach świata. Artysta otrzymał kilkadziesiąt nagród i wyróżnień m. in.: I nagrodę w Ogólnopolskim Konkursie Malarstwa im. Z. R. Pomorskiego, Katowice 1980, wyróżnienie na Internationale Kunstbiennale "Seetal" w Szwajcarii, 1985, nagrodę Miasta Sosnowca za działalność artystyczną za rok 1992. O twórczości artysty mówi Tadeusz Konwicki: "Jacek Rykała jak przez szkło powiększające przybliża nam mikrokosmos Śląska. Z pokruszonych przez czas drobin krajobrazu przywołuje pamięć o losach taj ziemi, o trudnej egzystencji jej mieszkańców. O dramatyzmie skromnej i zarazem bogatej kultury miejskiej, kultury niemych, zazwyczaj wielkich ośrodków przemysłowych. Rykała z pełną powściągliwości pasją szuka poezji w śladach bytowania ludzkiego, przygląda się czule zniszczonym przez życie starym bramom, wydeptanym stopniom schodów, wyślizganym poręczom, zaciekom na ścianach, kępkom traw rozsadzających odwieczne bruki. Konfrontuje te pamiątki z brutalnymi rekwizytami codzienności, a także z melancholijnym zapisem przeszłości w starych fotografiach. Jacek Rykała w swoim wyrazistym malarstwie ewokuje magiczność ziemi, a właściwie tego molocha urbanistycznego, skrywającego mnogość ludzkiego losu".