90
KOŚCIUSZKO Tadeusz (1746 - 1817)

"Monsieur...". List odręczny Tadeusza Kościuszki. Tekst w j. francuskim, brak daty i miejsca. (Paryż 1799 lub 1800 ?). List jednokartkowy (jednostronnie zapisany), o wym.: 23 x 19,5 xm. List na cienkim żeberkowym papierze, ślady składania. Pismo staranne i wyra¼ne, atrament brązowy. Poprzedni właściciel dopisał w prawym górnym rogu karty, notę informacyjną: "Kosciuszko". List współoprawiony z grafiką prezentującą portret T. Kościuszki, jaki zamieszczony jest w pierwszym amerykańskim wydaniu "Manoeuvres of horse artillery" z 1808 roku. List nie jest datowany, jednak charakterystyka podpisu i język francuski sugerują, że został napisany po 1798 roku. W tym czasie Tadeusz Kościuszko przebywał we Francji i Szwajcarii.
Treść dokumentu w tłumaczeniu na język polski brzmi następująco: "Szanowny Panie Miałem honor otrzymać Pański list. Bez wątpienia jestem zainteresowany otrzymaniem dalszej części pierwszej przesyłki z nowym Planem. Przesyłam Panu pieniądze i proszę o odesłanie pokwitowania. Pozdrowienia i uszanowanie T. Kościuszko" Zważywszy na treść można postawić hipotezę, że list powstał w 1799 lub 1800 roku, kiedy Tadeusz Kościuszko przygotowywał na zlecenie generała Williama Richardsona Davie traktat wojskowy na temat manewrów artylerii konnej. W 1799 roku generał Davie, który pełnił funkcję Gubernatora stanu Karolina Północna, zostały wysłany przez drugiego prezydenta Stanów Zjednoczonych Johna Adamsa do Francji, gdzie miał negocjować warunki pokoju między oboma państwami. Zabiegi dyplomatyczne generała Davie został zwieńczone sukcesem w postaci podpisania w 1800 roku Traktatu z Mortefontaine. W międzyczasie amerykański generał, znający się jeszcze z okresu wojny secesyjnej, z generałami Puławskim i Kościuszką, spotkał w Paryżu tego drugiego i zlecił mu napisanie traktatu na temat walki z wykorzystaniem artylerii konnej. Rękopis przywoływanej pracy pod tytułem "Manewry artylerii konnej" został ukończony w 1800 roku, lecz na opublikowanie czekał jeszcze kilka lat. Książka została ostatecznie wydana w 1808 roku w Nowym Jorku i rok pó¼niej w Londynie. Choć publikacja została wydana w języku angielskim, jej rękopis powstał w języku francuskim. Tłumaczem pracy był szef Korpusu Inżynierów armii Stanów Zjednoczonych pułkownik Jonathan Williams. Oba przywołane wydania opatrzone są kilkunastoma tablicami prezentującymi poszczególne manewry artylerii konnej, opisane w traktacie. Nie wykluczone, że właśnie jedną z nich miał na myśli Tadeusz Kościuszko, pisząc w swoim liście o Planach [manewrów] i zapłacie [za ich przygotowanie]. Warto zwrócić uwagę, że przywołana książka jest jedyną pracą o charakterze taktycznym pozostawioną przez uchodzącego za genialnego stratega wojskowego i dowódcę Tadeusza Kościuszkę.

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji