Czołowy reprezentant polskiej sztuki naiwnej. Urodził się w Krynicy-Wsi z matki Jewdokii Drowniak i jako Łemek ochrzczony został w cerkwi greckokatolickiej pod imieniem Epifan. Od najmłodszych lat znany był jednak pod imieniem Nikifor, a w 1962 r. uzyskał nadane mu sądownie nazwisko Krynicki. Z upośledzeniem słuchu oraz z wadą wymowy nie był w stanie ukończyć nawet szkoły powszechnej. Został żebrakiem przesiadującym na murku krynickiego deptaku, gdzie malował i sprzedawał swoje prace, robione farbami wodnymi na materiale, który miał pod ręką - na kawałkach tektury, drukach urzędowych, kartkach z zeszytu. Sygnował je wersalikami: NIKIFOR MALARZ albo MATEJKO. Czasem zaopatrywał je w komentarz (często nieczytelny ze względu na nieumiejętność poprawnego pisania) oraz ozdabiał kolorowymi, wycinanymi z papieru ramkami. Łącznie akwarel i rysunków wykonał kilka tysięcy. "Rozdzielał świat na strefę czystego pejzażu miejskiego i strefę ludzi. Pierwsza rządzi się swoimi prawami i motyw człowieka jej nie zakłóca. Z ludźmi jest inaczej, tu istnieje różnorodność motywów i powodów. Najpierw święci pańscy, dalej kapłani przy obrzędzie, osoby urzędowe i sędziowie, wreszcie ludzie w scenach z życia półmiejskiego, półwiejskiego - od kawiarni po cmentarz. Osobno traktował portrety. Krańcem obserwacji były obrazki seryjne, wyraźenie komiksowe - ku zabawie i ku przestrodze." (D. Wróblewska). Na jego niezwykły talent i na jego twórczość, nie dającą się odnieść do żadnych z dotychczasowych dokonań w światowym malarstwie naiwnym, zwrócono uwagę już w końcu lat 20. Ale dopiero po 1947 r. Nikifor, po raz drugi "odkryty" przez A. Banacha, zrobił międzynarodową karierę. Jego prace wystawiano w Paryżu, Amsterdamie, Brukseli, Nowym Jorku, Hajfie i Düsseldorfie. "Ze względu na wyjątkowe wartości artystyczne dzieł Nikifora uznajemy go za malarza bez przymiotnika ludowy, amator, dyletant ..." (A. Banach).
Prezentowana kolekcja prac Nikifora z lat 1940 - 1960 została zebrana przez doc. Jerzego Zanozińskiego, kuratora Galerii Malarstwa Współczesnego Muzeum Narodowego w Warszawie, wybitnego historyka sztuki i krytyka, znawcę oraz propagatora twórczości Nikifora.
52 obrazy - akwarele (12), rysunki kredkami (33), ołówkiem (7)
Bibl.: A. Banach, Nikifor, Warszawa 1983; Nikifor. Ludzie i sprawy,
Czołowy reprezentant polskiej sztuki naiwnej. Urodził się w Krynicy-Wsi z matki Jewdokii Drowniak i jako Łemek ochrzczony został w cerkwi greckokatolickiej pod imieniem Epifan. Od najmłodszych lat znany był jednak pod imieniem Nikifor, a w 1962 r. uzyskał nadane mu sądownie nazwisko Krynicki. Z upośledzeniem słuchu oraz z wadą wymowy nie był w stanie ukończyć nawet szkoły powszechnej. Został żebrakiem przesiadującym na murku krynickiego deptaku, gdzie malował i sprzedawał swoje prace, robione farbami wodnymi na materiale, który miał pod ręką - na kawałkach tektury, drukach urzędowych, kartkach z zeszytu. Sygnował je wersalikami: NIKIFOR MALARZ albo MATEJKO. Czasem zaopatrywał je w komentarz (często nieczytelny ze względu na nieumiejętność poprawnego pisania) oraz ozdabiał kolorowymi, wycinanymi z papieru ramkami. Łącznie akwarel i rysunków wykonał kilka tysięcy. "Rozdzielał świat na strefę czystego pejzażu miejskiego i strefę ludzi. Pierwsza rządzi się swoimi prawami i motyw człowieka jej nie zakłóca. Z ludźmi jest inaczej, tu istnieje różnorodność motywów i powodów. Najpierw święci pańscy, dalej kapłani przy obrzędzie, osoby urzędowe i sędziowie, wreszcie ludzie w scenach z życia półmiejskiego, półwiejskiego - od kawiarni po cmentarz. Osobno traktował portrety. Krańcem obserwacji były obrazki seryjne, wyraźenie komiksowe - ku zabawie i ku przestrodze." (D. Wróblewska). Na jego niezwykły talent i na jego twórczość, nie dającą się odnieść do żadnych z dotychczasowych dokonań w światowym malarstwie naiwnym, zwrócono uwagę już w końcu lat 20. Ale dopiero po 1947 r. Nikifor, po raz drugi "odkryty" przez A. Banacha, zrobił międzynarodową karierę. Jego prace wystawiano w Paryżu, Amsterdamie, Brukseli, Nowym Jorku, Hajfie i Düsseldorfie. "Ze względu na wyjątkowe wartości artystyczne dzieł Nikifora uznajemy go za malarza bez przymiotnika ludowy, amator, dyletant ..." (A. Banach).
Prezentowana kolekcja prac Nikifora z lat 1940 - 1960 została zebrana przez doc. Jerzego Zanozińskiego, kuratora Galerii Malarstwa Współczesnego Muzeum Narodowego w Warszawie, wybitnego historyka sztuki i krytyka, znawcę oraz propagatora twórczości Nikifora.