wymiary: 67.5 x 48.5 cm,
olej, deska
sygn. l.d.: Antoni [..] Kozakiewicz | Monachium. 187[7]
Na odwrocie obrazu napis kredką: 68 x 49; ołówkiem: 407/1. Pośrodku duży owalny stempel o treści: Maltuch - Fabrik | [.] A. Lenck in München | Verdienst-Medaille. Wien. 1873
Na ramie cytat z Pana Tadeusza: Wtem ciężka marzeniami na pierś spadła głowa | I tak usnął ostatni Klucznik Horeszkowa.
W latach siedemdziesiątych Antoni Kozakiewicz namalował kilka obrazów opartych na motywach z Pana Tadeusza; wśród nich Protazego (1874; wł. prywatna) czy Maćka Dobrzańskiego, króla nad króle (1879; Muzeum w Lesznie).
W prezentowanym tu obrazie, przedstawiającym klucznika Gerwazego Rębajło, artysta nawiązał do końcowego fragmentu piątej księgi Pana Tadeusza (wiersze 876-905) ilustrując scenę gdy - po nieudanej, zakończonej bójką, uczcie w zamku Horeszków i po omówieniu z Hrabią planu najazdu na Soplicowo
Gerwazy siadł na ziemi, oparł się o ścianę
I pochylił ku piersiom czoło zadumane...
Obraz reprodukowany i opisany:
- "Kłosy" 1878, I półrocze, nr 678, z dn, 15 (27) czerwca, repr. drzeworytnicza na s. 407 [ryt. K. Neuman], tekst s. 411.
Por. także: http://www.pinakoteka.zascianek.pl/Kozakiewicz/Index.htm">http://www.pinakoteka.zascianek.pl/