wymiary: 46 x 68.5 cm,
akwarela, ołówek, papier
sygn. p.d.: Juliusz Kossak | 1898
Akwarela oprawiona w tzw. wiedeńskie passe-partout, w bogatej ramie, za szkłem. Na odwrocie oprawy nalepka (druk, atrament) o treści: SALON SZTUKI ST. KULIKOWSKIEGO | Warszawa, Krak. Przedmieście 7. |Autor: Juliusz Kossak | Tytuł: Farys
Czarny mój rumak jak burzliwa chmura,
Gwiazda na czole jego jak jutrzenka błyska,
Na wolę wiatrów puścił strusiej grzywy pióra,
A nóg białych polotem błyskawice ciska.
Pędź latawcze białonogi,
Góry z drogi, lasy z drogi!
.......
Obraz reprodukowany w:
- St. Witkiewicz, Juliusz Kossak, Warszawa 1900, il. na s. 204.
Temat obrazu - przedstawiającego konnego Araba pokonującego w szalonym pędzie pustynię - inspirowany jest wierszem Adama Mickiewicza pt. „Farys, Kasada na cześć Emira Tadż-Ul-Fechra ułożona, Janowi Kozłow na pamiątkę przypisana” (1828; druk Petersburg 1829), który poeta napisał na cześć Wacława Rzewuskigo, Emira Tadż ul-Fehr, legendarnej postaci polskiego romantyzmu.
Kossak malował ten motyw kilkakrotnie w różnych ujęciach i wariantach kompozycyjnych (porównaj m.in.: K. Olszański, Juliusz Kossak, Wrocław 1988, il. 418, 419, 420, 421) Obrazy inspirowane tym poematem malowali także January Suchodolski czy Wojciech Kossak.
Wacław Rzewuski (1785-1831) syn Seweryna, zamiłowany orientalista, nauczył się języka tureckiego i arabskiego. W latach 1817-20 przebywał w Turcji i krajach arabskich, gdzie przybrał imię Emir Tadż ul-Fehr, tj. „Wieniec Sławy”. Powróciwszy do kraju zamieszkał wśród Kozaków w Sawraniu na Podolu. Z własnym oddziałem wziął udział w powstaniu listopadowym. Zaginął bez śladu po bitwie pod Daszowem 14 V 1831. Był jedną z legendarnych postaci romantyzmu polskiego, bohaterem nie tylko mickiewiczowskiego „Farysa”, ale i „Dumy o Wacławie Rzewuskim”, poematu Juliusza Słowackiego (druk Paryż 1833)