Obraz wymieniony w:
– Edward Dwurnik. Malarstwo. Próba retrospektywy (spis cykli malarskich, oprac. P. Dwurnik), Zachęta, Warszawa 2001; cykl X, poz. 15.
Wizerunek ukrzyżowanego w ogrodzie Chrystusa należy do cyklu „Krzyż“ składającego się z 50 obrazów powstałych w latach 1979-1984 oraz, po kilkuletniej przerwie, w 1991 roku. Artysta – umieszczając akcję pasyjnych wydarzeń we współczesnym krajobrazie miejsko-wiejskiej Polski – podejmuje odważny dialog z tradycyjną ikonografią Ukrzyżowania. Miarą swobodnego nawiązania do kanonicznych przedstawień tego nowotestamentowego tematu jest zarówno tytułowe miejsce kaźni jak i sama sylwetka Chrystusa. Ogród nie jest gajem oliwnym, w którym przyszły zbawiciel modlił się w przeczuciu męczeńskiej śmierci, ale wpisanym w tkankę miasta, ogrodzonym murem skwerem, z wbitym pośrodku wysokim krzyżem. Ciało na nim rozpięte przybiera kształt litery X, jest przeszyte strzałami, a dwaj oprawcy układają pod belką stos, który zaraz zapłonie. Ta wizja Golgoty – ujęta w typowej dla malarza, zbrutalizowanej, szkicowej formie - jest właściwie syntezą katolickiej martyrologii. Pozostałe tytuły obrazów serii, m.in. Chrystus w parku, Chrystus na samochodzie, czy Chrystus w mieszkaniu, zdają się potwierdzać, że gehenna jest częścią szarej codzienności Polaków – zarówno tych, którym przyszło żyć w realiach PRL-u, jak i w wolnej III RP. Kamila Wielebska, krytyczka i historyczka sztuki, wytłumaczenia tego status quo szukała w przekonaniu narodu polskiego o byciu „Chrystusem narodów“ i romantycznej wierze w jego dziejowe posłannictwo:
Dwurnik w cyklu „Krzyż“ sięgnął po jeden z ważniejszych symboli obecnych w polskiej kulturze. W kraju, gdzie większość osób deklaruje katolicyzm, obraz ukrzyżowanego Chrystusa łączy się z wizją ukrzyżowanego narodu zawartą w twórczości wieszcza Adama Mickiewicza. Twórczość ta od prawie 200 lat gnieździ się w polskiej wyobraźni, odnajdując się w kolejnych sytuacjach i wydarzeniach politycznych. [K. Wielebska, Polskie ukrzyżowania [w:] Edward Dwurnik. Obłęd/Madness, Kraków 2013, s. 180]
Chrystus w ogrodzie jest doskonałym przykładem dzieła, w którym artysta – łącząc konteksty literackie i religijne z wnikliwą obserwacją swoich rodaków – zawarł polskość w pigułce. Nie jest to jednak dzieło nieprzystępne dla odbiorcy spoza rodzimego kręgu. Motyw cierpienia jest wszak uniwersalny, a odniesienia do europejskich wzorców obrazowania męki Pańskiej nad wyraz czytelne.
olej, płótno
73,5 x 54,5 cm
sygn. p.d.: 79 | CHRYSTUS W OGRODZIE. E.D.
na odwrocie na płótnie napis autorski: E. DWURNIK | 1979. | NR: 15. X. 598 [w ramkach]
na blejtramie nalepka informacyjna z danymi obrazu
Obraz wymieniony w:
– Edward Dwurnik. Malarstwo. Próba retrospektywy (spis cykli malarskich, oprac. P. Dwurnik), Zachęta, Warszawa 2001; cykl X, poz. 15.
Wizerunek ukrzyżowanego w ogrodzie Chrystusa należy do cyklu „Krzyż“ składającego się z 50 obrazów powstałych w latach 1979-1984 oraz, po kilkuletniej przerwie, w 1991 roku. Artysta – umieszczając akcję pasyjnych wydarzeń we współczesnym krajobrazie miejsko-wiejskiej Polski – podejmuje odważny dialog z tradycyjną ikonografią Ukrzyżowania. Miarą swobodnego nawiązania do kanonicznych przedstawień tego nowotestamentowego tematu jest zarówno tytułowe miejsce kaźni jak i sama sylwetka Chrystusa. Ogród nie jest gajem oliwnym, w którym przyszły zbawiciel modlił się w przeczuciu męczeńskiej śmierci, ale wpisanym w tkankę miasta, ogrodzonym murem skwerem, z wbitym pośrodku wysokim krzyżem. Ciało na nim rozpięte przybiera kształt litery X, jest przeszyte strzałami, a dwaj oprawcy układają pod belką stos, który zaraz zapłonie. Ta wizja Golgoty – ujęta w typowej dla malarza, zbrutalizowanej, szkicowej formie - jest właściwie syntezą katolickiej martyrologii. Pozostałe tytuły obrazów serii, m.in. Chrystus w parku, Chrystus na samochodzie, czy Chrystus w mieszkaniu, zdają się potwierdzać, że gehenna jest częścią szarej codzienności Polaków – zarówno tych, którym przyszło żyć w realiach PRL-u, jak i w wolnej III RP. Kamila Wielebska, krytyczka i historyczka sztuki, wytłumaczenia tego status quo szukała w przekonaniu narodu polskiego o byciu „Chrystusem narodów“ i romantycznej wierze w jego dziejowe posłannictwo:
Dwurnik w cyklu „Krzyż“ sięgnął po jeden z ważniejszych symboli obecnych w polskiej kulturze. W kraju, gdzie większość osób deklaruje katolicyzm, obraz ukrzyżowanego Chrystusa łączy się z wizją ukrzyżowanego narodu zawartą w twórczości wieszcza Adama Mickiewicza. Twórczość ta od prawie 200 lat gnieździ się w polskiej wyobraźni, odnajdując się w kolejnych sytuacjach i wydarzeniach politycznych. [K. Wielebska, Polskie ukrzyżowania [w:] Edward Dwurnik. Obłęd/Madness, Kraków 2013, s. 180]
Chrystus w ogrodzie jest doskonałym przykładem dzieła, w którym artysta – łącząc konteksty literackie i religijne z wnikliwą obserwacją swoich rodaków – zawarł polskość w pigułce. Nie jest to jednak dzieło nieprzystępne dla odbiorcy spoza rodzimego kręgu. Motyw cierpienia jest wszak uniwersalny, a odniesienia do europejskich wzorców obrazowania męki Pańskiej nad wyraz czytelne.