wymiary: 36 x 72 cm,
sepia, pióro, papier
pełny tytuł: BIAŁONÓŻKA. LEGENDA RODU STADNICKICH, STADO PRZYBYSŁAWA ŚRENIAWITY, przed 1873

sygn. monogramem wiązanym p.d.: JK

Na odwrocie - ręką Wojciecha Kossaka - napis atramentem
o treści: Sepia Szkic [słowo przekreślone] do wielkiej akwareli mojego | ś. p. Ojca Juliusza | p.t. „Legenda rodu Stadnickich“ |
o „Białonóżce“. | Byłem w domu, gdy mój Ojciec to robił | Wojciech Kossak
Obok lakowa pieczęć z herbem Kossaków „Kos“
W załączeniu - poświadczone notarialnie - orzeczenie prof. dr. Feliksa Kopery potwierdzające autorstwo Juliusz Kossaka wystawione w Krakowie, dnia 12 lutego 1942 roku.
Obraz jest szczegółowo opracowanym, szkicem kompozycyjnym do większej akwareli ukończonej przez Juliusza Kossaka w roku 1873. Pracę tę znamy dziś jedynie z dawnej drzeworytniczej reprodukcji; miejsce jej przechowywania nie jest wiadome.
Treścią obrazu jest legenda rodu Stadnickich herbu Szreniawa opowiadająca o ich antenacie Przybysławie i białonóżce, koniu mającym „jedną nogę ponad kopytem białą“. Legenda „przytoczona w wieku XV przez Długosza“ opowiadała jak to „Przybysław, herbu Szreniawa, zamieszkały w ziemi Krakowskiej, utracił podczas wojen liczne i piękne stado koni swej hodowli, z którego pozostał mu tylko jeden piękny ogier białonóżka. Ale i tego pozbawił go zły człowiek i uprowadził poza góry dalekie. Przybysław stracił już nadzieję odzyskania swego ulubieńca, gdy oto niespodzianie, po kilku leciech, zjawia się białonóżka, przyprowadzając z sobą ogromne stado koni węgierskich. Szlachetne zwierzę, przywiązane do stron rodzinnych i pieszczot dobrego pana, przyprowadziło mu cały tabun, którym zbogacony Przybysław, miejsce to nazwał Koniuszą górą i pobudował na niem świątynię“ (Z. Gloger, Encyklopedia staropolska ilustrowana, [reprint] Warszawa 1974, t. I, s. 157).
Porównaj:
- S. Witkiewicz, Juliusz Kossak, Warszawa 1900, tabl. po s. 168;
- K. Olszański, Juliusz Kossak, Wrocław 1988, s. 57, fig. 61; plansza 335, 336.