Maria Pinińska-Bereś

Pierwsza od 20 lat monograficzna wystawa Artystki.


Pawilon Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej we Wrocławiu prezentuje kolejną - po Magdalenie Abakanowicz, Ewie Kuryluk i Bożennie Biskupskiej - wystawę monograficzną poświęconą twórczości artystki, która nadała nowy kierunek polskiej sztuce 2 połowy XX wieku. „Maria Pinińska-Bereś była autorką co najmniej dwóch istotnych przewrotów we współczesnej sztuce polskiej.” - mówi kuratorka wystawy Małgorzata Micuła.

 

Różowe rzeźby i performanse ze sztandarem tego samego koloru, to jej znaki rozpoznawcze. Maria Pinińska-Bereś dokonała „udomowienia” rzeźby, poprzez użycie niestandardowych materiałów, pozbawienie jej cokołów i otulenie tkaniną. Autorka serii: „Rotundy”, „Gorsety” czy „Psychomebelki” - podnosiła wagę kobiecej cielesności, potrzeby wyzwolenia oraz sił natury, która - jak mawiała - była dla niej źródłem bardziej intymnych doznań niż zbliżenie cielesne.

 

Prace Marii Pinińskiej-Bereś wykonywane były z masy papierowej, gipsu, drewna, cementu i tkaniny. Charakterystyczne są też dla niej biomorficzne kształty symbolizujące kobiecą, męską i androgyniczną seksualność. Pierwszą serią, która brawurowo prezentowała nagość oraz problematyzowała kobiecą seksualność i potrzebę rozkoszy, były „Psychomebelki”.

 

„Maria Pinińska-Bereś była autorką co najmniej dwóch istotnych przewrotów we współczesnej sztuce polskiej i dlatego między innymi dziś uznaje się ją za jedną z najwybitniejszych artystek polskich XX w. Pierwszy przewrót dotyczył przeformułowania fundamentalnych zasad, na których stała nowoczesna rzeźba w Polsce w latach 50. minionego stulecia. Drugi – wprowadzenia do sztuki wrażliwości feministycznej, wyrażającej się w dziełach o silnym ładunku autorefleksyjnym, będących – jak mówiła artystka – sferą projekcji osobowości.” - komentuje Małgorzata Micuła, kuratorka wystawy.

 

Ekspozycja w oddziale Muzeum Narodowego we Wrocławiu prezentuje rzeźby, video i performanse Marii Pinińskiej-Bereś. Te ostatnie były dla niej szczególnie ważne, ponieważ dawały publiczną przestrzeń na zamanifestowanie unikatowej kobiecej wrażliwości. Raz nawet, a było to w czasie „Modlitwy o deszcz” (1977), posądzono ją - z przymróżeniem oka - o … czary.

 

Na wystawie znajdą Państwo także zapisy z innych performansów Marii, tj. „”Sztandar autorski” (1979), „Pranie I” (1980) czy „Tylko miotła” (1984) oraz dokumentacje innych działań i towarzyszące im rekwizyty.

 

Prace zebrane na wystawie pochodzą z Fundacji Marii Pinińskiej-Bereś i Jerzego Beresia, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Krakowie i Poznaniu, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie, Muzeum Śląskiego w Katowicach, Muzeum Ziemi Chełmskiej w Chełmie, Mazowieckiego Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia” w Radomiu oraz kolekcji prywatnych.

 

Kuratorzy wystawy: Heike Munder, Jarosław Suchan, Małgorzata Micuła (MNWr)

 

Patronat honorowy:

Hanna Wróblewska, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego


Wystawa czynna: 7 lipca – 13 października 2024