W wieku 76 lat zmarł jeden z najwybitniejszych współczesnych artystów Christian Boltanski (ur. 1944, Paryż). Malarz, rzeźbiarz, artysta multimedialny, twórca mail-art, filmów i monumentalnych instalacji, w których często wykorzystywał fotografię i znalezione przedmioty.
Uważany za jednego z najbardziej wpływowych artystów swojego pokolenia, ostatnio uhonorowany trzema dużymi retrospektywnymi wystawami w Centre Pompidou w Paryżu, Narodowym Muzeum Sztuki w Osace i Narodowej Galerii Sztuki w Tokio (cały rok 2019). Jego twórczość znalazła się w Documenta w 1977 i 1972 roku, uczestniczył w licznych edycjach Biennale w Wenecji: w 1975, 1980, 1993, 1995, 2011 – kiedy reprezentował Francję – oraz 2015. W 2006 otrzymał nagrodę Praemium Imperiale.
Zaczął tworzyć już w drugiej połowie lat 50. XX wieku. Nie miał artystycznego wykształcenia, ale od młodości eksperymentował z najpierw z malarstwem, potem z filmem, pisarstwem i tworzeniem instalacji, w których mieszał wszystkie dostępne mu techniki. W swoich pracach poruszał tematy takie nieobecność, pamięć osobista i zbiorowa, przeznaczenie, kruchość ludzkiej egzystencji. Nierzadko odwoływał się do ludzkich tragedii, w tym do Holokaustu – jego ojciec był żydowskim emigrantem z Ukrainy.
Boltanski starał się nadawać swoim wypowiedziom charakter uniwersalny i nie ograniczał się do historii własnych przodków. Choć sam określał swoją twórczość jako „naiwnie psychonalityczną”, jego sztuka miała charakter głęboko duchowy, spirytualny i przesycona była najgłębszymi emocjami.
Zdjęcie: Phaidon/Artspace.com
Christian Boltanski, The Reserve of Dead Swiss 1990, fot. ADAGP, Paris and DACS, London 2021, źródło: https://www.tate.org.uk
Christian Boltanski, Réserve : Les Suisses morts, 1991 © IVAM, Institut Valencia d’Art Moderne © Adagp, Paris, 2019, źródło: https://daisysainsbury.com
Christian Boltanski, Réserve de Suisses morts, 1991, źródło: https://www.macba.cat