Portret przedstawiający Izabelę Klarę Eugenię Habsburg, infantkę hiszpańską i współwdładczynię Niderlandów Hiszpańskich, uznany był dotąd za kopię pracy Anthony'ego van Dycka. Od dokładnie 52 lat obraz wisiał w salonie angielskiego historyka sztuki Christophera Wrighta. Nabył on obiekt w 1970 roku za jedyne 65 funtów. Wiele jednak wskazuje na to, że dzieło może jednak być pędzla samego mistrza, a w najgorszym wypadku pochodzić z jego warsztatu. Wright jest specjalistą w dziedzinie sztuki dawnej, znanym z odkrywania przeoczonych skarbów dawnych mistrzów w kolekcjach publicznych i prywatnych. Możliwe jest, że 50 lat temu, kiedy nabył pracę i dopiero zaczynał karierę, nie miał jeszcze doświadczenia i dogłębnej wiedzy, aby docenić znaczenie zakupionego obrazu. „Kupowałem go jako kopię - w dziwny sposób nie zwróciłem na niego uwagi”. Dopiero ostatnio Wright uważniej mu się przyjrzał. Na portret najpierw zwrócił uwagę gość Wrighta, Colin Harrison, starszy kurator sztuki europejskiej w Ashmolean Museum w Oksfordzie. Po dokładnej analizie Harrison doszedł do wniosku, że istnieją pewne wskazówki w sposobie malowania (np. przedstawienie rąk) sugerujące autorstwo van Dycka. Dzieło zostało zapewne wykonane w latach 1628-1632, kiedy mistrz działał jako portrecista hiszpańskiej i angielskiej arystokracji. W 1632 r. van Dyck przeniósł się do Londynu, gdzie król brytyjski Karol I mianował go nadwornym malarzem oraz nadał mu szlachectwo.
Na oryginałach oraz kopiach portretu Izabela Klara Eugenia pojawia się w habicie zakonnym. Pobożny strój i ponure, stonowane tło świadczą o okresie żałoby po śmierci męża, arcyksięcia austriackiego Albrechta VII Habsburga w 1621 roku. Izabela rządziła jako regentka aż do swojej śmierci w 1633 roku, w okresie uważanym za złoty wiek Niderlandów Hiszpańskich.
Popularność portretów i sposobu malowania Sir Anthony'ego van Dycka w Europie była tak duża, że powstało wiele kopii jego prac, również portretu infantki w stroju zakonnicy. W rezultacie debata dotycząca atrybucji dzieł trwa do dziś. Wpływ mistrza na rozwój portretu, w szczególności XVIII-wiecznego malarstwa angieskiego jest nieoceniony.
Cristopher Wright przekazał dzieło do słynnego Courtauld Institute of Art w Londynie, gdzie zostało szczegółowo zbadane i odrestaurowane. Raport Courtauld, sporządzony przez ekspertów Kendall Francis i Timothy McCall, konkluduje, że ponieważ warsztat van Dycka stworzył wiele takich portretów regentki, określenie głównego autora każdej wersji jest „bardzo trudne”. Podsumowując jednak badacze napisali: „Niezwykła zręczność wykonania [portetu] prowadzi nas do wstępnego wniosku, że można [dzieło] przypisać warsztatowi van Dycka i że zostało ono ukończone za życia mistrza i pod jego nadzorem”.
Wright planuje na stałe wypożyczyć dzieło Muzeum Cannon Hall w Cawthorne, Barnsley, gdzie mieści się znana kolekcja sztuki XVII-wiecznych mistrzów holenderskich i flamandzkich.
Obraz, który wisiał w salonie w domu Christophera Wrighta.
Zdjęcie główne:
Infantin Isabella Clara Eugenia (1566-1633), portrait as a widow
1627
olej na płótnie
109 x 89 cm, w oprawie 125 x 103,5 cm
Kolekcja: Kunsthistorisches, Wiedeń