Spacer po dzielnicy Kolonaki należy do najprzyjemniejszych ateńskich atrakcji, szczególnie dla tych osób, które marzą o ucieczce ze zgiełku centrum upalnego miasta w kierunku dzielnicy bardziej luksusowej i spokojnej, swój urok zawdzięczającej nie tylko pięknemu położeniu na szlaku wzgórza Lycabettus. Trudy wędrówki w wysokiej ponad normę temperaturze pokonuje się z innym nastawieniem, kiedy u celu czeka jedna z najbardziej prestiżowych galerii sztuki na świecie, a konkretnie jej ateńska filia - Gagosian Gallery. Tu spodziewać się można tylko znakomitości spod znaku Anselma Kiefera, który właśnie do 24 sierpnia ma swoją debiutancką solową wystawę w Grecji. Odkrycie tego zjawiska na kulturalnej mapie stolicy Grecji było jednak niemałym zaskoczeniem. Dopiero co podziwiać można było prace mistrza w Palazzo Strozzi we Florencji na ogromnej wystawie „Upadłe Anioły”. Kto nie zdążył, ma jeszcze trochę czasu, by śladami prac Kiefera odwiedzić Ateny.
Tekst i zdjęcia: Anna Jankowska
Mniejszych rozmiarów, ale za to minimalistyczna i znacznie oszczędniejsza w architekturze niż renesansowy Palazzo Strozzi jest przestrzeń ateńskiej galerii Gagosian. Stwarza zupełnie inne możliwości oglądania wielkoformatowych prac niemieckiego artysty, który słynie z dzieł bogatych w wykorzystane środki wyrazu. Malarstwo, fotografia i rzeźba. Farby olejne i akrylowe, popiół, złoto, miedź, piasek, ołów i elementy organiczne. Poza środkami formalnymi, bogaty jest tu wachlarz odniesień: do mitologii, religii, literatury i filozofii, tożsamości i historii, cywilizacji i przede wszystkim do świata natury. Prawdę w nich zawartą unaoczniają - według artysty - użyte materiały.
W ateńskim oddziale Gagosian miejsce znalazły najnowsze prace Anselma Kiefera oraz takie, które powstawały wiele lat i niedawno zostały ukończone. Dwie spośród nich pod tytułem „Danaë” odwołują się do jednego z greckich mitów, w którym ojciec tytułowej bohaterki - Akrizjos - miał zginąć z ręki jej syna. Dowiadując się o tym proroctwie postanawia uwięzić córkę. Do akcji wkracza Zeus, który pod postacią złotego deszczu przedostaje się do komnaty i razem z Danaë daje początek życia herosowi Perseuszowi.
Praca „Spes Vana” (2021, „Pusta nadzieja”) to eksperymentalna fotografia wydrukowana na złoconej powierzchni, przedstawiająca wrak zatopionego statku niczym
z płótna niemieckiego artysty romantycznego Caspara Davida Friedricha w scenie arktycznej „Das Eismeer” ("Morze lodu”, 1823–24).
Rzeźba „Ignis sacer” (2014, „Święty ogień”) odwołuje się do relacji człowieka z naturą, relacji która może być zarówno karmiąca, jak i niszcząca. I znów złoto użyte zostaje jako metafora deszczu, tutaj - deszczu niosącego śmierć; opadające ze słoneczników niczym łzy - złote nasiona - stanowią porównanie do noszącego zarazę
i śmierć sporysza - grzyba zakażającego ziarno pszenicy w dolinie Renu w średniowieczu, skazującego ludzi na śmierć rozumianą jako kara boska.
Jak na zgliszczach cywilizacji, obiekty warsztatu Anselma Kiefera przekazują widzowi swój nastrój niepokoju, ale nie zatracają się w pesymizmie. Urodzony
w ostatnich miesiącach trwania II wojny światowej artysta nie był naocznym świadkiem jej dramatu, ale tragiczną spuściznę uczynił bazą dla swojego myślenia
o sztuce już na zawsze, czyniąc zarówno przeszłość, jak i swoją twórczość, nieśmiertelną.
ATENY
22 Anapiron Polemou Street
Athens 11521
21 czerwca - 24 sierpnia
Wtorek - sobota: 11–19, czwartek 11–20
Galeria będzie zamknięta pomiędzy 5 a 17 sierpnia.